YBS VERİ VE BİLGİ YÖNETİMİ: Yapay Zeka

Bilgi Yönetimi İçin Teknolojiler:
Yapay Zeka ve Bilgi Tabanlı Sistemler

Zeka Nedir?
Kavramlar ve algılar yardımıyla soyut ya da somut nesneler arasındaki ilişkiyi kavrayabilme, soyut düşünme, muhakeme etme ve bu zihinsel işlevleri uyumlu şekilde bir amaca yönelik olarak kullanabilme yetenekleri zeka olarak adlandırılmaktadır.

Zeka Türleri
Yapay Zeka:
• Daha kalıcı
• Kopyalanabilir
• Geniş kitlelere yayımlanabilir
• Daha ucuz
• Her zaman tutarlı
• İşleyişi belgelenebilir
Doğal Zeka:
• Yaratıcı
• Tecrübelerini konudan konuya aktarabilme
• Adaptasyon
• Bilinçli çaba olmadan modelleri öğrenebilme

Yapay Zeka Nedir ?
Yapay zeka; insan zekâsına özgü olan; yetenekleri ,yüksek bilişsel fonksiyonları veya otonom davranışları sergilemesi beklenen yapay bir işletim sistemidir. Bu sistem aynı zamanda düşüncelerinden tepkiler üretebilmeli ve bu tepkileri fiziksel olarak dışa vurabilmelidir.

Yapay Zeka Türleri
• Bilgi Tabanlı Yapay Zeka ve Uzman Sistemler
• Doğal Diller
• Genetik Algoritmalar
• Bilgisayarlı Örüntü Tanımlama
• Ses İşletme
• Robotikler
• Sinirsel Ağlar
• Bulanık Mantık
• Sanal Gerçeklik

Yapay Zekanın Tarihsel Gelişimi 
1956 Dartmouth toplantısı: “Yapay Zeka“ terimi kabul edildi.
1952-69 Büyük beklentilerin oluştuğu zamanlar
1950’ler İlk YZ programları, Samuel‘in dama programı, vs.
1965 Robinson‘un mantıksal sonuç çıkarma algoritması
1966-73 Yapay Zekanın öngörülenden zor olduğu farkediliyor.Yapay sinir ağları çalışmalarından vazgeçiliyor.
1969-79 İlk bilgi-tabanlı sistemlerin geliştirilmesi
1980 Yapay Zeka bir endüstri haline geliyor.
1986 Yapay sinir ağları çalışmaları tekrar gündeme geliyor.
1987 Yapay Zeka bir bilim dalı olarak ortaya çıkıyor.
1995 Akıllı sistem uygulamaları oluşturulmaya başlanıyor.
2000’ler YZ kullanan robotlar ve makineler günlük hayata giriyor.

Turing Testi
Ünlü matematikçi Alan Turing tarafından "Bilgisayar düşünebilir mi?" sorusuna açıklık getirmek için geliştirilen bir taklit oyunudur.
Turing Testinde bilgisayar, oyuncu ve sorgulayıcı bulunmaktadır.

Çin Odası Testi
Bir makinenin Turing Testi’ni geçmesinin ‘düşünen makine’ olması için yeterli olduğu görüşlerine karşıt olarak, anlamanın ve düşünmenin bir dizi algoritmayı takip etmekten daha karmaşık olduğunu savunan felsefeci John Searle tarafından Çin Odası savı ortaya atılmıştır.

Bilgi Tabanlı Sistemler
Kurallarının belli bir problemi çözmek amacıyla önceden bilgisayara yerleştirildiği sisteme bilgi-tabanlı sistem denir.
Günümüzün bilgisayarları muazzam işlem yapma kapasitesine sahip olmasına karşın, ne yazık ki öğrenme becerisine sahip değildir. Yapay zekâ araştırmalarının bir kolu olan bilgi tabanlı sistemler bu olguyu değiştirmeye çalışmaktadır. 

Bilgi Tabanlı Sistem Bileşenleri
Kullanıcı Arabirimi;Sistem kullanıcısı ve sistem (ya da sistem grubu) arasında iletişim,aktarım ve değişimi (bilgi,görüş,yorum,veri vs.) sağlayan yazılımdır
Uzman Sistem Bilgi Tabanı;Özel bir konu hakkında bilgi-seviyeli bilgi içermektedir. Söz konusu bilgi, bir veya daha fazla insan uzmandan elde edilmekte ve uzman sistem tasarımına mahsus olan bir bilgi sunum formunda saklanmaktadır.
Bilgi Kazanım Modülü;İnsan uzmanlardan bilgi toplamak amacıyla uzman sistemler ve uzman bireyler arasında diyalog kurmasını sağlayan yazılımdır
Karar Verme Mekanizması;Uzman sistemin sahip olduğu veriler ve imkanlar dahilinde sonuçlara erişme sırasında kullanıldığı mantık sürecini sağlayan yazılımdır.

Bilgi Tabanlı Sistemlerin Avantajları
Üretim artışı
Süreklilik
Maliyet tasarrufu
Kalite düzeyinin yükselmesi
Uzmanlığın yaygınlaştırılması
Eğitim verme
Sağlıklı öneri üretimi
Güvenilirlik
Tam ve kesin olmayan bilgi ile çalışabilme
Ara sonuçları gösterebilme
Geleceğin fabrikalarının gelişmesine katkı
Bilgi Tabanlı Sistemlerin Dezavantajları
Uzmanlık bilgisinin olmayışı
Uzmanlardan bilgi edilmesindeki güçlükler
Aynı konuya uzmanların farklı bakış açıları
Dar lana Yönelik Olması
Üst düzey yöneticilerin tutuculuğu
Yaratıcılık
Öğrenme